Stal narażona na działanie wysokich temperatur aby zachować swoją nośność może być zabezpieczona również farbami pęczniejącymi. Zabezpieczenia ogniochronne stali farbami pęczniejącymi są techniką która dominuje w budownictwie lądowym. Projektanci budowalni zakładając zabezpieczenie ogniochronne w tym systemie nie muszą zakładać dodatkowych obciążeń od ciężaru powłoki ochronnej.
System farb pęczniejących składa się z trzech elementów, tylko dzięki starannemu wykonaniu wszystkich etapów mamy pewność, że zabezpieczenie zadziała tak jak powinno. Odpowiednio przygotowana stal która została zagruntowana daje nam solidny fundament pod warstwę farby ppoż.
Farba ogniochronna nałożona na odpowiednią grubość zgodną z wymaganiami w trakcie stopniowego nagrzewania stali w początkowym etapie trwania pożaru zaczyna reagować. Substancje zawarte w farbie pod wpływem temperatury oraz dostarczanego tlenu powodują zwiększenie objętości farby nawet 50-krotnie. Powstała piana o porowatej strukturze tworzy szczelną izolację termiczną zapobiegającą nagrzewaniu się stali w określonych warunkach.
Zalety systemu
Farby ogniochronne obok natrysków przeciw pożarowych i okładzin z płyt przeciwpożarowych są systemem który posiada mocne strony w kilku kwestiach. O ile zabezpieczenie farbami małych profili w klasie R120 staje się dużo bardziej kosztowne niż zabezpieczenie natryskiem tak w zabezpieczeniach do R30 czy R60 różnica cenowa pomiędzy farba ppoż. a natryskiem ogniochronnym zaczyna się zacierać. W takich przypadkach zabezpieczenie stali farbami ogniochronnymi kosztuje stosunkowo niewiele.
Farby przeciwpożarowe w przeciwieństwie do płyt ogniochronnych które wymagają kosztownego zabezpieczenia, mogą być swobodnie narażone na niekorzystne warunki atmosferyczne. Stosując odpowiednią grubość farby nawierzchniowej uzyskujemy zabezpieczenie ppoż. odporne na każde warunki pogodowe.
Zabezpieczenie farbami ogniochronnymi pozwala nam zachować naturalny kształt stali co w przeciwieństwie do pozostałych systemów nie narzuca nam dostosowania aranżacji otoczenia oraz wykorzystać prostotę i elegancję konstrukcji stalowych. Dodatkowo farby nawierzchniowe wykorzystywane w systemie farb ppoż. możemy zabarwić na dowolny kolor z palety RAL dzięki czemu system farb ogniochronnych może być idealnym uzupełnieniem dekoracji.
Systemy farb ogniochronnych
W profesjonalnych firmach specjalizujących się zabezpieczeniami ppoż. konstrukcji znajdziemy rozwiązania kilku czołowych producentów. Systemy farb pęczniejących są ciągle badane i nieustannie udoskonalane przez co konsument otrzymuje sprawdzone i skuteczne produkty.
Farby ogniochronne najczęściej spotykane na rynku polskim to farby producentów takich jak:
- PPG
- Mercor
- Firelanz (Alfaseal)
- Promat
Farby tych producentów na przestrzeni lat zyskały popularność za sprawą swojej niezawodności oraz docenieniu przez malarzy wykonujący owe zabezpieczenia. Dostępność, cena oraz łatwość i wszechstronność aplikacji to tylko nieliczne z cech którymi odznaczają się produkty pochodzące spod szyldu tych producentów.
Farby dostępne w naszym sklepie internetowym oraz stacjonarnym są przez nas ciągle wykorzystywane na inwestycjach w których realizacji bierze udział FireTech.
Sprawdź dostępność farb w naszym sklepie oraz skontaktuj się z naszym doradca techniczno-handlowym w sprawie farb przeciwpożarowych do stali.
Jak wykonuje się zabezpieczenia farbami pęczniejącymi
Malowanie farbami ppoż. wymaga kilku kroków zanim zaczniemy samą aplikacje. Naturalnie pierwszym krokiem jest przygotowanie odpowiedniego projektu zabezpieczenia. Odpowiednie zabezpieczenie oraz produkty do tego potrzebne dobieramy na podstawie:
- Rodzaju stali podlegającej zabezpieczeniu (czarna/ocynk)
- Masywności profili stalowych
- Klasy odporności ogniowej
- Temperatury krytycznej
- Warunków korozyjności środowiska
Mając wszystkie informację możemy w oparciu o Aprobaty Techniczna oraz karty charakterystyki dobrać produkt i jego docelową grubość. Malowanie wykonuje się w zależnie od otoczenia wałkiem lub pędzlem albo metodami natrysku bezpowietrznego lub pneumatycznego.
Oczywiście malowanie hydrodynamiczne jest technologią dającą lepsze efekty gdyż sposób ten jest bardziej precyzyjny oraz umiejętna i wyrobiona ręka malarza będzie tworzyła gładką, jednolitą powierzchnię farb.
Przygotowanie powierzchni
Każdy rodzaj stali przed wykonaniem zabezpieczeń antykorozyjnych czy ogniochronnych wymaga odpowiedniego przygotowania. To właśnie na tym etapie zapewniamy długoletnią trwałość malowania. Stal wyjeżdżająca z zakładu produkcyjnego wbrew pozorom nie jest idealnie czysta, natomiast stal składowana na placu produkcji bardzo szybko koroduje.
Zgodnie z wymaganiami aprobat stal czarna musi zostać oczyszczona do klasy Sa 2,5 wg PN-ISO 8501-1. Można to osiągnąć czyszcząc stal strumieniowo-ściernie czyli wykonując piaskowanie lub śrutowanie powierzchni. Na tak przygotowaną stal możemy nałożyć powłokę antykorozyjną.
Ważne jest aby stal oczyszczona do klasy Sa 2,5 od razu zabezpieczyć antykorozyjnie ponieważ pozostawiając ją np. na noc pojawi się na niej rdzawy nalot.
Stal która została już ocynkowana powinna naturalnie się zestarzeć przez min. 6 miesięcy stając się szaro-matową. W tym czasie sole cyku wchodzą w reakcje z tlenem zawartym w powietrzu. Ze względu na powszechny pospiech obecny przy realizacji inwestycji, nową i jeszcze błyszczącą powierzchnię ocynku należy „omieść” przy pomocy szczotek z najwyższą starannością aby nie uszkodzić warstwy ocynku.
Warstwa antykorozyjna
Farby antykorozyjne w systemach farb ogniochronnych pełnia kluczową funkcje. Dlatego bardzo wielką uwagę przykuwa się do przygotowania powierzchni oraz zabezpieczenia antykorozyjnego stali przed naniesieniem powłoki reaktywnej. Na polskim rynku dostępny jest ogrom farb antykorozyjnych: farby winylowe, alkidowe, epoksydowe, epoksydowe z dodatkiem cynków. Wszystkie z farb spełniają swoją funkcję jednakże nie wszystkie nadają się jako warstwa podkładowa pod system ogniochronny.
W przemyśle związanym z zabezpieczeniami ppoż. farby które są akceptowane przez większość systemów oraz producentów to dwu komponentowe farby epoksydowe, farby epoksydowe są akceptowane również jako podkład pod natrysk ogniochronny.
Niektórzy z producentów farb tacy jak PPG posiadają w swojej gamie własne farby antykorozyjne, natomiast inni producenci farb ogniochronnych z światowej czołówki swojej systemy uzupełniają farbami firm które specjalizują się w ich doskonaleniu.
Warstwa gruntująca ocynk
Mając na uwadze jak ważna rolę w systemach farb ogniochronnych pełni podkład, wymaga się odpowiedniego zagruntowania powierzchni stali ocynkowanej aby zapewnić trwałość systemu. Odpowiednio przygotowana mieszanka farby epoksydowej pozwala na przygotowanie stali do utrzymania farby pęczniejącej po zajściu reakcji powodującej zwiększenie jej objętości.
WAŻNE: Nawet w przypadku trójstronnego zabezpieczenia ogniochronnego, stal należy zabezpieczyć antykorozyjnie z każdej strony aby korozja nie uszkodziła czy zmniejszyła przyczepności powłoki reaktywnej.
Warstwa ogniochronna
Po odparowaniu związków lotnych z farby podkładowej nadszedł czas aby nanieść farbę pęczniejącą. Farby ogniochronne to nic innego jak akrylowe wodorozcieńczalne lub rozpuszczalnikowe farby cienko powłokowe. Nanosić możemy je oczywiście je również wałkiem czy też pędzlem ale najlepsze efekty daje nam tu metoda natryskowa. Niestety zwykłe agregaty malarskie do malowania tradycyjnymi farbami nie poradzą sobie z farbami pęczniejącymi gdyż farby tego rodzaju są ciężkie. Wymagane jest użycie specjalistycznych agregatów przystosowanych do nakładania ciężkich farb czy też szpachli.
Różnicą która wpływa na to, że lepszym rozwiązaniem jest nakładanie farby natryskowo jest grubość jednorazowo naniesionej powłoki. Nakładając farbę pędzlem lub wałkiem możemy osiągnąć grubość mokrej powłoki 100-200 mikronów aby farba była równomiernie rozprowadzona bez zacieków. Natomiast agregatem malarskim możemy nanieść nawet do 1000 mikronów mokrej powłoki na raz. Wpływa to ogromnie na zmniejszenie nakładu pracy jaki trzeba poświęcić do osiągnięcia wymaganej grubości.
Farby ppoż. opracowywane przez producentów takich jak PPG mają zazwyczaj swoje mocne strony w konkretnym przypadku np. farba Steelguard 851 będzie najkorzystniejsza dla zabezpieczeń do R120 za to przy zabezpieczeniach do R30 najlepiej będzie się kalkulować farba Steelguard 564. Takich zależności jest wiele, czynniki które wpływają na grubość zabezpieczenia są sprawdzane przez specjalistów i na podstawie analiz i wieloletniego doświadczenia dobiera się odpowiedni dla danego przypadku system ogniochronny.
Warstwa nawierzchniowa
Farba ogniochronna jest doskonałą tarczą jeśli chodzi o walkę z działaniem wysokiej temperatury i ognia, niestety słabym punktem powłok ogniochronnych jest woda. Powłoka ogniochronna bardzo łatwo może zostać naruszona przez działanie wody dlatego też ważne jest aby nanieść warstwę nawierzchniowa która zamknie dopływ wody z zewnątrz. Warstwa zamykająca do nic innego jak dwuskładnikowa farba poliuretanowa którą również rozcieńcza się rozpuszczalnikiem.
Warstwę nawierzchniowa nanosimy po całkowitym odparowaniu związków lotnych z farby ogniochronnej, informacje ile ten proces trwa znajdziemy w kartach technicznych produktu. Oczywiście wymagania takiego nie ma naniesienie na akrylową farbę ogniochronną akrylowej farby nawierzchniowej która również będzie na bazie rozpuszczalnika.
Farby nawierzchniowej w warunkach wewnętrznych zazwyczaj wystarczy nanieść 60 mikronów w jednej warstwie natomiast już w warunkach zewnętrznych zaleca się wykonanie dwóch warstw po 60 mikronów. Zabieg taki daje nam pewność szczelnego zakrycia powłoki reaktywnej.
Farby nawierzchniowe możemy wybarwiać na dowolny kolor z palety RAL, powłoka nawierzchniowa najczęściej będzie w połysku lub półpołysku jednakże możemy się spotkać również z nawierzchniami półmatowymi.
Kontrola jakości
W trakcie malowania stali malarz powinien być świadomy treści karty technicznej farby której używa, jedną z podstawowych wartości którą musi znać jest procentowa zawartość cząstek stałych. Pozwala to określić jak grubość warstwy mokrej odpowiada grubości warstwy farby po odparowaniu rozcieńczalnika.
W trakcie malowania malarz oprócz narzędzi do malowania powinien być wyposażony w grzebień malarski do pomiaru grubości mokrej warstwy naniesionej farby.
Podczas odbiorów docelowej suchej powłoki zgodnie z wytycznymi ITB ocenia się wizualnie powierzchnię malowaną, do pomiaru grubości należy użyć specjalistycznego miernika który może określić ile mikronów farby zostało naniesione na stal. Elektroniczne mierniki grubości potrafią mierzyć grubość powłoki z dokładnością do kilku mikronów.
Wykonując zabezpieczenie ogniochronne farbami pęczniejącymi bardzo ważne utrzymywanie reżimu technologicznego. Należy pamiętać o tym, aby pozwolić lotnym częściom farb odparować zanim zostaną zakryte farbą nawierzchniową. W przeciwnym przypadku może spowodować to odparzenia farby, łuszczenie się czy powstawanie licznych porów powodujących niszczenie zabezpieczenia z biegiem czasu.