Zabezpieczenia przeciwpożarowe dylatacji

Producenci biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych oferują szeroki wachlarz produktów do zabezpieczenia przeciwpożarowego złączy liniowych. Szczególnym przypadkiem złącza liniowego jest dylatacja, której głównym zadaniem jest kompensacja naprężeń termicznych i skurczowych w elementach konstrukcyjnych. FIRETECH we współpracy z wiodącymi na rynku producentami zabezpieczeń przeciwpożarowych, pomaga Państwu wybrać najbardziej optymalny produkt do zabezpieczenia przeciwpożarowego dylatacji mając na uwadze koszty zabezpieczenia oraz sytuację zastaną na budowie.

Dylatacje budowlane są to szczeliny budowlane, których zadaniem jest umożliwienie niezależnej pracy poszczególnych część budowli. Przerwy te są projektowane tak, aby budynek pracował w zakresie szczeliny dylatacyjnej, a na budynku nie powstawały rysy, pęknięcia związane z :

• nierównomiernym osiadaniem budynku
• skurczem betonu
• pracy konstrukcji związanej z rozszerzalnością temperaturową konstrukcji

Parametry dylatacji

Dylatacje najczęściej projektowane są w budynkach, które podzielone zostały na strefy pożarowe. W sytuacji gdy dylatacja znajduje się w stropie, bądź ścianie oddzielenia przeciwpożarowego wymagane jest zabezpieczenie ogniochronne takiej dylatacji. Projekt budowlany określa klasę odporności ogniowej dylatacji np. EI 120 a w szczególnych przypadkach nawet EI240.    

E – szczelność
I – izolacyjność
120 – oznacza czas w minutach, przez jaki element jest w stanie spełniać kryteria szczelności (E), izolacyjności (I) lub nośności (R) w warunkach pożaru.

Parametry szczelności i izolacyjności złączy budowlanych, w tym dylatacji, są określane na podstawie czasu, przez jaki zachowują swoje właściwości w warunkach pożaru. Wartość ta jest dostosowywana do przeznaczenia danego obiektu. Standardowo, dylatacje projektuje się w klasach odporności ogniowej od EI 60 do EI 120. W budynkach o specjalnym przeznaczeniu, takich jak magazyny paliw, stosuje się również rozwiązania o wyższych klasach, na przykład EI 240 i więcej.

Dobór odpowiedniego zabezpieczenia przeciwpożarowego dylatacji

Przed przystąpieniem do doboru odpowiedniego rozwiązania w zakresie zabezpieczeń przeciwpożarowych szczelin dylatacyjnych, konieczne jest uprzednie zdefiniowanie kluczowych parametrów     

1. Jaka jest szerokość szczeliny dylatacyjnej?
2. Jaki będzie zakres pracy dylatacji?
3. Jakie jest wypełnienie szczeliny dylatacyjnej?      
4. Lokalizacja i orientacja szczeliny:      pozioma czy pionowa, w stropie czy w ścianie?
5. Szerokość przegrody i materiał (stropu lub ściany)
6. Dostęp do dylatacji (dostęp z jednej lub dwóch stron przegrody)
7. Klasa odporności ogniowej przegrody

Zakres parametrów wpływających na wybór odpowiedniego zabezpieczenia jest szeroki. Pozornie można twierdzić, że dylatacje wszędzie są bardzo podobne jednakże każdy budynek jest inny.

Dlaczego tak ważne są powyższe parametry szczeliny dylatacyjnej?

Sprawdźmy to na poniższym przykładzie.

Jak wykonać zabezpieczenie szczeliny dylatacyjnej szachtu? Odpowiedzmy na zadane wcześniej pytania:

1. Szerokość szczeliny – około 20 mm
2. Zakres pracy dylatacji – do 7 %
3. Wypełnienie szczeliny dylatacyjnej – wełna mineralna gest. 80      kg/m3
4. Położenie: złącze liniowe      strop – ściana
5. Szerokość przegrody (grubość stropu, ściany) – 200 mm, strop żelbetowy i ściana murowana
6. Dostęp do dylatacji (dostęp z jednej lub dwóch stron przegrody) – dostęp jednostronny od zewnętrznej strony szachtu
7. Klasa odporności ogniowej przegrody – EI120

Zabezpieczenie dylatacji za pomocą ablacyjnej masy ogniochronnej Hilti CP 673      

Na powyższej ilustracji do zabezpieczenia dylatacji ściany szachtu wybrano technologię znanego dostawcy zabezpieczeń przeciwpożarowych firmy      Hilti. Szczelina dylatacyjna została wypełniona wełną mineralną o gęstości minimalnej 80 kg/m3, następnie wełna mineralna została pomalowana masą ogniochronną Hilti CP673. Zabezpieczenie wykonano zgodnie z Krajową Oceną Techniczną ITB-KOT-2022/2275 wydanie 2.      

Dokumenty rozwiązania:

1. Krajowa Ocena techniczna      KOT ITB-KOT-2022/2275 wydanie 2
2. Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych nr KDWU-020-UWB-2980/W     

Detal rozwiązania dla opisanego przypadku

Nie zawsze jednak możemy zabezpieczyć dylatację za pomocą masy      Hilti CP 673. Zabezpieczenie przeciwpożarowe dylatacji za pomocą masy ogniochronnej Hilti CP 673      wiąże się z zastosowaniem wełny mineralnej o odpowiedniej gęstości oraz koniecznością wepchania jej między przegrody na odpowiednią głębokość, co nie zawsze jest możliwe.

W przedstawionym poniżej przypadku, gdzie konstrukcja nośna dachu została zabezpieczona płytami GKF, do ochrony szczeliny dylatacyjnej zastosowano ogniochronny silikon Promaseal A. Wykorzystanie tego produktu umożliwiło wykonanie zabezpieczenia bez konieczności stosowania wełny izolacyjnej, co w danej konfiguracji było niemożliwe.

Zabezpieczenie dylatacji za pomocą silikonu ogniochronnego Promaseal A

Detal sytuacji powyżej z propozycją zabezpieczenia za pomocą Promaseal A:

Niejednokrotnie, w wyniku błędów wykonawczych na etapie betonowania konstrukcji nośnych, zabezpieczenie przeciwpożarowe szczelin dylatacyjnych realizowane jest za pomocą mas uszczelniających typu Promaseal A. W sytuacjach, gdy do formowania szczelin dylatacyjnych w słupach i stropach wykorzystywane są materiały izolacyjne palne, takie jak styropian, konieczne staje się zastosowanie produktu Promaseal A lub usunięcie palnej izolacji z przestrzeni między przegrodami, co w wielu przypadkach okazuje się technicznie skomplikowane lub niemożliwe.

Przykładowe detale połączeń stropu sztywnego ze ścianą sztywną za pomocą masy Promaseal A:

Innym rozwiązaniem jest zastosowanie masy Promaseal-A Spray, który stanowi alternatywę dla tradycyjnej masy Promaseal-A, oferując rozszerzone możliwości aplikacyjne. Produkt ten charakteryzuje się wszechstronnym zastosowaniem, jest odpowiedni zarówno do zabezpieczania złączy liniowych jak i przejść instalacyjnych. Kluczową zaletą Promaseal-A Spray jest możliwość aplikacji za pomocą agregatu natryskowego, co znacząco przyspiesza proces wykonawczy, szczególnie przy dużych powierzchniach. Ponadto, produkt ten może być aplikowany konwencjonalnymi metodami, takimi jak pędzle i wałki, zapewniając elastyczność i dostosowanie do specyfiki danego projektu.          

Zabezpieczenie dylatacji na styku ściana-belka prefabrykowana za pomocą masy Promaseal A-spray

Zabezpieczenie dylatacji na styku ściany z blachą trapezową za pomocą masy Promaseal A-spray

Pomiar grubości warstwy zabezpieczającej wykonanej masą Promaseal A-spray 

Wybierając ogniochronną masę uszczelniającą Promaseal A-spray, warto rozważyć wariant w kolorze białym jako alternatywę dla standardowej szarej wersji. Biały Promaseal A-spray oferuje szereg korzyści estetycznych, szczególnie w miejscach, gdzie widoczność zabezpieczenia ma znaczenie. Jasny kolor doskonale komponuje się z większością wykończeń wnętrz, zapewniając bardziej estetyczny i spójny wygląd.

Biała masa uszczelniająca może być szczególnie pożądana w przestrzeniach biurowych, budynkach użyteczności publicznej czy w obiektach mieszkalnych o wysokim standardzie wykończenia. Warto zauważyć, że Promaseal A-spray w kolorze białym może wiązać się z nieco wyższym kosztem zakupu, jednak inwestycja ta przekłada się na podniesienie walorów wizualnych wykonanego zabezpieczenia

Zabezpieczenie dylatacji na styku ściana-strop za pomocą masy Promaseal A-spray w kolorze białym

W kategorii zabezpieczeń ogniochronnych szczelin dylatacyjnych na szczególną uwagę zasługuje akrylowa masa ogniochronna Hilti CFS-SP WB. Produkt ten wyróżnia się możliwością aplikacji natryskowej, co znacząco przyspiesza i ułatwia pracę przy dużych powierzchniach zapewniając równomierne i szybkie pokrycie, trudne do osiągnięcia przy tradycyjnych metodach. Kluczową cechą jest również wyjątkowo wysoka elastyczność, umożliwiająca kompensację ruchów konstrukcyjnych nawet do 40%, co jest niezbędne w przypadku dynamicznie zmieniających się szczelin dylatacyjnych.

Zabezpieczenie dylatacji na styku płyt stropowych za pomocą masy Hilti CFS-SP WB

Ogniochronny sznur dylatacyjny

Ogniochronny sznur dylatacyjny stanowi efektywną alternatywę dla tradycyjnych metod zabezpieczania szczelin dylatacyjnych, takich jak masy ogniochronne czy wełna mineralna. Jego unikalne właściwości sprawiają, że jest to rozwiązanie coraz częściej wybierane przez specjalistów. Sznur dylatacyjny jest niezwykle prosty w instalacji, nie wymaga skomplikowanych narzędzi ani specjalistycznych umiejętności, a sam montaż jest szybki, co pozwala na oszczędność czasu i kosztów pracy. Elastyczność sznura umożliwia łatwe dopasowanie do różnych kształtów i rozmiarów szczelin dylatacyjnych, zapewniając szczelne wypełnienie przestrzeni, nawet w trudno dostępnych miejscach. 

W artykule przedstawiliśmy kilka najczęstszych metod zabezpieczania przeciwpożarowego szczelin dylatacyjnych, które pokrywają znaczną część typowych sytuacji spotykanych na budowach. Warto mieć na uwadze, że jest to jedynie wycinek szerokiego spektrum zagadnień związanych z zabezpieczaniem dylatacji.

Nasze doświadczenie i wiedza wykraczają daleko poza opisane przykłady. W FIRETECH doskonale zdajemy sobie sprawę, że każdy projekt budowlany jest unikalny i wymaga indywidualnego podejścia. Dlatego też, w przypadku nietypowych lub skomplikowanych sytuacji, zachęcamy do kontaktu z naszymi specjalistami.