Projekt – czy musi być budowlany?

Czytamy:

art. 29. ust. 3 Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, wykonywanie robót budowlanych polegających na: (…) pomp ciepła, wolno stojących kolektorów słonecznych, urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW z zastrzeżeniem, że do urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 6,5 kW stosuje się obowiązek uzgodnienia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, zwany dalej „uzgodnieniem pod względem ochrony przeciwpożarowej”, projektu tych urządzeń oraz zawiadomienia organów Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w art. 56 ust. 1a”

mowa tu o projekcie tych urządzeń – nie podano co to za projekt, mamy jednak odniesienie do art. 56 ust. 1a

art. 56. 1. Inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić, zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych, organy: (…) 4) Państwowej Straży Pożarnej – o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania.

Organy zajmują stanowisko w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym.

1a. Przepisy ust. 1 stosuje się również w przypadku, gdy projekt budowlany obiektu budowlanego nieobjętego obowiązkiem uzyskania pozwolenia na użytkowanie wymagał uzgodnienia pod względem ochrony przeciwpożarowej lub wymagań higienicznych i zdrowotnych.

Przy nowym budynku fotowoltaika musi być częścią projektu technicznego.

W budynkach użytkowanych dopuszczamy projekt wykonawczy urządzenia / instalacji – ostateczną decyzję czy wymagać projektu budowlanego podejmuje urząd. Projektant musi być co najmniej uprawniony do zgłoszenia mikroinstalacji (przy projekcie do 50kW) do operatora.

Projekt jest projektem elektrycznym, opracowany powinien być przez osobę z uprawnieniami budowlanymi do projektowania w branży elektrycznej.

Od 50 kW – zawsze projekt budowlany, opracowany przez projektanta branży elektrycznej (izba).

Nie ma wymagań formalnych co do projektu fotowoltaiki, ale w art. 5 prawa budowlanego mamy zapis:

Art. 5. 1. Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając: 1) spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. Urz. UE L 88 z 04.04.2011, str. 5, z późn. zm.), dotyczących: (…) b) bezpieczeństwa pożarowego.

Każdy projekt instalacji fotowoltaicznej o mocy powyżej 6,5 kW wymaga uzgodnienia z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Wymagane jest też zawiadomienie organów PSP.

Nie ma znaczenia czy instalacja znajduje się na budynku mieszkalnym, usługowym czy na gruncie – każda wymaga uzgodnienia.

Uzgodnienie pozostaje po stronie projektanta – na etapie projektu, a nie po zainstalowaniu instalacji.

Zawiadomienie, zgodnie z Ustawą, jest obowiązkiem Inwestora – zawiadomienia dokonuje on po wykonaniu instalacji, przed przystąpieniem do jej użytkowania.

Uzgodnienia wymaga także przebudowa instalacji.

  • Uzgodnienie wykonywane jest na rzucie kondygnacji podstawowej. Wynika to z Rozporządzenia w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. 2015 poz. 2117).

Nie uzgadniamy samych schematów instalacji!

Sugerowane jest, by przygotować rzut, na którym określona zostanie lokalizacja podstawowych elementów instalacji (panele, falownik, okablowanie). Wymagany jest co najmniej bardzo ogólny plan – w dekalogu dobrych praktyk Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej Polska podano taki przykład schematu (jako plan dla strażaków, zgodnie z VDE-AR-2100-712) – uznajemy to za minimum. Rzut można zrobić np. na podstawie geoportalu – nie musi to być bardzo dokładny, ważny jest zarys.

Bardzo dobrze gdy mamy plan zagospodarowania terenu, jeśli nie prosimy co najmniej o rzut z geoportalu. Jeśli mamy zbliżenia do obiektów sąsiednich zadamy wtedy dodatkowe pytania o odległości, funkcję budynków sąsiednich.

Prosimy również o część opisową, w której przedstawiony będzie co najmniej:

  • Krótki opis budynku – funkcja, wysokość, liczba kondygnacji, kubatura brutto (instalacja bardzo istotna, zwłaszcza gdy kubatura oscyluje w granicach 1000 m3), powierzchnia, informacja czy w przestrzeniach pracy nie występują strefy i przestrzenie zagrożenia wybuchem (jeśli są wątpliwości konieczna jest ocena zagrożenia wybuchem),

Jeśli w budynku występuje podział na strefy pożarowe – wymagane jest przedstawienie podziału. Fotowoltaikę montujemy nad poszczególnymi strefami – nie można tworzyć grup paneli nad kilkoma strefami – dlatego też musimy znać podział. Należy również zabezpieczyć przejścia instalacji przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego/ ściany i stropy w klasie odporności ogniowej co najmniej EI60.

Potrzebujemy opisu odległości pomiędzy budynkami – jeśli mamy do czynienia z budynkami w segmentach, zabudowie pierzejowej itp. wymagane jest opisanie podziału na budynki/ strefy pożarowe. Możliwe, ze w takich przypadkach dopytamy o dodatkowe rzeczy, jak np. wysokości budynków sąsiednich.

Jeśli dla budynku sporządzane były odstępstwa / ekspertyzy w zakresie ochrony przeciwpożarowej– wymagane ich opisanie (numer postanowienia).

  • Informacje na temat przekrycia dachu na którym montowana ma być instalacja, czy instalacja planowana jest na ścianach – nie do końca możliwe w budynkach wielokondygnacyjnych?
  • Jeśli instalacja ma być przekryciem dachu a nie być montowana na dachu – wymagane jest rozpatrzenie indywidualne problemu – nie w każdym obiekcie jest to możliwe, ze względu na brak paneli nie rozprzestrzeniających ognia, brak badań.
  • Opis instalacji odgromowej instalacji fotowoltaicznej,
  • Opis działania instalacji,
  • Opis elementów instalacji, wraz z dodaniem certyfikatów/ dokumentacji poszczególnych urządzeń.
  • Informacja na temat sposobu prowadzenia instalacji, ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
    • Połączenia DC – sugerowane ograniczanie liczy takich połączeń, tam gdzie są konieczne stosowanie szybkozłączek tego samego typu i producenta (oczywiście dokumenty dodajemy do projektu),
    • Nie prowadzimy nieobudowanych kabli solarnych w obrębie dróg ewakuacyjnych,
    • Nie prowadzimy kabli solarnych w kominach – możemy prowadzić je w szachtach instalacyjnych, nie w kominach, kanałach wentylacyjnych,
    • Informację na temat rodzaju zastosowanego zabezpieczenia – np. rozłącznik DC/ optymalizator,
    • Informację na temat falowników, skrzynek AC, DC
    • Informację na temat oznakowania tras DC,
    • Informację czy cała instalacja przebiega w obrębie jednej strefy pożarowej,
    • Sugerujemy rozłączanie napięcia DC na dachu, jeśli „wchodzimy” do budynku sugerujemy obudowę trasy.
  • Przy instalacjach typu off-grid informacje na temat gęstości obciążenia ogniowego budynku, sposobu wydzielenia pomieszczenia (sugerowane by pomieszczenie to stanowiło odrębną strefę pożarową/ pomieszczenie wydzielone – do indywidualnego omówienia).
  • Informacja o okablowaniu pozostającym pod napięciem – gdzie będą prowadzone – jeśli w pomieszczeniach prosimy o podanie ich funkcji. Czy kabel pozostaną w zabudowie?
  • Wyposażenie budynku w gaśnice – za VdS sugerujemy by przy falowniku zaproponować zastosowanie gaśnicy proszkowej GP4 ABC.
  • W budynkach o kubaturze powyżej 1000 m3 wymagamy przeciwpożarowego wyłącznika prądu – niezależnie od funkcji budynku. Musimy dokładnie opisać tam powiązanie PWP i fotowoltaiki. Jeśli budynku nie ma PWP (był on wymagany nawet gdy nie było fotowoltaiki) jest to problemowe – musi w projekcie znaleźć się zalecenie w tym temacie. Dopuszczamy by było to w formie wytycznych i zastosowania rozłącznika – ale należy w tym temacie uświadomić Inwestora, że na etapie zgłoszenia powinien już mieć również PWP (dodatkowo należy zwrócić uwagę, że PWP od stycznia 2021 r wymagają certyfikacji).
  • Informacja na temat wymaganych przeglądów okresowych i serwisów

Przykładowo, za SBF:

Przeglądy serwisowe instalacji PVObiekt w którym zastosowano instalację należy oznakować, znakujemy również trasy DC i miejsce rozłączenia.

Dla bezpieczeństwa osób, zaleca się, aby budynek w którym znajduje się instalacja fotowoltaiczna posiadał oznakowanie zgodne z normą PN-HD 60364-7-712:2016 w następujących miejscach:

  • w rozdzielni głównej budynku
  • obok głównego licznika energii (jeśli oddalony od rozdzielni głównej)
  • obok głównego wyłącznika
  • w rozdzielnicy, w której przyłączona jest instalacja fotowoltaiczna do instalacji elektrycznej budynku

Zalecane jest, aby w tym miejscu wisiał schemat instalacji o której pisano w poprzednim punkcie.

Schemat postępowania w przypadku uzgodnienia projektu instalacji fotowoltaicznej

  1. Rozpatrujemy czy zainstalowanie fotowoltaiki nie wpłynie na rozwój pożaru w budynku – dlatego też wymagamy, by dodać karty materiałowe wszystkich składowych systemu,
  2. W przypadku budynków większych, wyposażonych w urządzenia dodatkowe instalacje, jak oddymianie, SSP czy tryskacze – konieczne jest indywidualne podejście do tego tematu (np. Rozmieszczenie klap będzie dla nas bardzo istotne, scenariusz pożarowy).
  3. Rozłącznik mocy DC/ optymalizator mocy/ falownik Solar Edge – prosimy o zaproponowanie konkretnego rozwiązania – omówimy je i ocenimy. Projektant powinien opisać nam szczegóły rozwiązania – jak to działa, jakie dokumenty dopuszczają takie rozwiązanie.
  4. Jak wygląda uzgodnienie?
    1. Przesłanie projektu mailowo,
    2. Akceptacja / uwagi,
    3. Spotkanie lub przesłanie projektu w wersji papierowej kurierem,
    4. Czas uzgodnienia – ustalamy indywidualnie „czas reakcji” rzeczoznawcy na przesłany projekt – wpisujemy go w ramowej umowie,
    5. Cenę uzgodnienia również ustalamy indywidualnie, istotna dla nas przy wycenie jest liczba projektów planowanych do uzgadniania w perspektywie np. miesiąca – przy stałych umowach.
    6. Mile widziane jest spotkanie z projektantem / dłuższa rozmowa telefoniczna przed pierwszym uzgodnienie, wypracowanie odpowiedniej dla obu stron formy projektu budowlanego.

Warto wiedzieć

Dowiedz się więcej na temat bezpieczeństwa pożarowego instalacji z naszego artykułu: Instalacja fotowoltaiczna (PV) i bezpieczeństwo pożarowe