Ochrona ppoż.

22 stycznia 2020 Wojciech Szczepanik Ochrona przeciwpożarowa

Czym jest ochrona przeciwpożarowa?

Dla większości, ochrona przeciwpożarowa kojarzona jest z pożarem, strażą pożarną i z prowadzonymi działaniami ratowniczymi. To pojęcie bardziej szerokie.

Zgodnie z Ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, ochrona ppoż. to:

zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej oraz innych miejscowych zagrożeń,
zapewnienie odpowiednich sił i środków do ich zwalczania,
prowadzenie działań ratowniczych.

Powyższe zadania mają na celu ochronę życia zdrowia, mienia lub środowiska. Lepiej zapobiegać niż likwidować skutki – nie bez przyczyny została ustalona taka kolejność. Najistotniejsze jest aby pożary i inne zagrożenia nie występowały (zapobieganie), a gdy już do nich dojdzie, aby była możliwość ich likwidacji (siły i środki) oraz by skutki były jak najmniejsze.

Ochrona ppoż. nie odnosi się tylko i wyłącznie do jednostek straży pożarnych. Właściciele budynków, obiektów oraz terenów są zobowiązani do zabezpieczenia ich przed pożarami lub innymi miejscowymi zagrożeniami. Do ich obowiązków należy m.in. przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych; wyposażenie budynków w odpowiednie urządzenia ppoż; zapewnianie konserwacji oraz napraw urządzeń ppoż; zapewnienie bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji osób; przygotowanie budynku, obiektu lub terenu do prowadzenia działań ratowniczych; zapoznanie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi; ustalenie sposobów postępowania na wypadek powstania zagrożenia.

Ochrona przeciwpożarowa budynków

Zabezpieczenie przeciwpożarowe budynków ma duże znaczenie dla ochrony życia, zdrowia oraz mienia. Najczęstszym oraz największym zagrożeniem dla osób przebywających w budynku jest pożar. Wymagania związane z ochroną ppoż zależą od tego do której kategorii jest zaliczany dany budynek. W zależności od przeznaczenia budynki dzielimy na:

ZL – zagrożenia ludzi (budynki użyteczności publicznej, mieszkalne, zamieszkania zbiorowego),
PM – budynki produkcyjno-magazynowe,
IN – budynki inwentarskie.

Każda kategoria budynków ma określone wymagania, które zostały szczegółowo opisane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Warunki ochrony zależą również od wysokości i powierzchni budynku oraz gęstości obciążenia ogniowego.

Obowiązki nakładane na właścicieli budynków, obiektów czy terenów, które zostały wspomniane wyżej, niewątpliwie muszą być przestrzegane. Urządzenia przeciwpożarowe wymagane w budynku muszą być w pełni sprawne oraz przechodzić terminowe przeglądy oraz konserwacje. Ustawa o ochronie przeciwpożarowej wskazuje, że sprzęt ppoż musi posiadać świadectwo dopuszczenia. Tylko wtedy jesteśmy pewni że dane urządzenie spełnia określone wymagania przepisów oraz norm. Sprzęt dopuszczony do użytkowania posiada odpowiednie oznaczenie jednostki, która takie dokumenty wydaje.

Możliwość ewakuacja ludzi, to jeden z ważniejszych punktów ochrony przeciwpożarowej. Nie tylko ważne jest aby zapewnić odpowiednią ilość wyjść ewakuacyjnych i odpowiednią długość przejść i dojść. Należy również zadbać aby drogi ewakuacyjne były odpowiednio oznakowane oraz żeby były chronione przed zadymieniem w razie pożaru.

Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego to swego rodzaju ochrona ppoż ale w postaci dokumentu. Budynki użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjno- magazynowe oraz inwentarskie muszą taką instrukcję posiadać.

Znajdziemy w niej informacje dotyczące m.in.:

warunków ochrony ppoż., wynikających z przeznaczenia obiektu, prowadzonego procesu technologicznego,
wyposażenia w wymagane urządzenia przeciwpożarowe oraz sposobów ich przeglądów i konserwacji,
sposobu postępowania na wypadek pożaru lub innego zagrożenia,
warunków i organizacji ewakuacji ludzi,
zadań i obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla osób będących ich stałymi użytkownikami.

Instrukcja może również zawierać plany budynku, dróg ewakuacyjnych, rozmieszczenie urządzeń przeciwpożarowych, musi być łatwo dostępna oraz powinna być aktualizowana przynajmniej raz na dwa lata.

Wymagania stawiane przez ustawy oraz rozporządzenia mogą się wydawać wygórowane, ale chodzi tutaj o bezpieczeństwo i życie ludzkie. Dlatego nie należy lekceważyć i zaniedbywać przepisów, ponieważ może to mieć tragiczne konsekwencje.

Przepisy

Ochronę przeciwpożarową ustalają przepisy zawarte w:

Ustawie z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej,
Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów,
Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,
Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane,
Polskich Normach.

Ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy

Pracodawca danego zakładu pracy jest zobowiązany przestrzegać przepisów określonych w ustawie. Musi on zapewnić bezpieczeństwo swoim pracownikom oraz możliwość ewakuacji w przypadku zagrożenia. Droga ewakuacyjna jest kluczowym elementem, powinna być odpowiednio oznakowana oraz dostępna dla wszystkich. Droga musi umożliwiać swobodne przejście, nie można ustawiać na niej zbędnych przedmiotów, drzwi nie mogą być zamknięte lub zastawione przedmiotami uniemożliwiającymi wyjście. W miejscach pracy ważnymi elementami są instrukcja bezpieczeństwa pożarowego- wszyscy użytkownicy budynku muszą znać treść takiej instrukcji. Pracownicy powinni zostać poinformowani jakie urządzenia przeciwpożarowe znajdują się w obiekcie, oraz gdzie są rozmieszczone. Powinni zostać przeszkoleni z obsługi tego sprzętu oraz z postępowania na wypadek pożaru. Podstawowymi urządzeniami przeciwpożarowymi są gaśnice oraz hydranty. Oczywiście muszą one być sprawne i odpowiednio oznakowane.

Gdy istnieje możliwość zagrożenia życia, wśród ludzi często wybucha panika. Aby tego uniknąć, pracodawca powinien przeprowadzać szkolenia oraz próbne ewakuacje. Dzięki temu pracownicy wiedzą jak zachować się podczas np. pożaru, jak przebiegają drogi ewakuacyjne, ile mają czasu aby opuścić budynek. W razie realnego zagrożenia ludzie będą „przygotowani”, może się to przyczynić do sprawnej akcji ratunkowej oraz mniejszych strat.

Ochrona przeciwpożarowa w szkole

Osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo w szkole jest Dyrektor placówki. Do jego obowiązków należy przestrzeganie przepisów związanych z ochroną ppoż. Powszechnie znanymi i używanymi środkami zabezpieczeń ppoż w szkołach są gaśnice oraz hydranty wewnętrzne. Systemy sygnalizacji pożaru nie są wymagane i występują bardzo rzadko.

Bezpieczeństwo w szkołach sprowadza się przede wszystkim do zapewnienia odpowiedniej ewakuacji uczniów oraz pracowników. O ile warunki techniczno- budowlane są zazwyczaj spełnione, to problem pojawia się z wyjściami ewakuacyjnymi, które bardzo często są zamykane na klucz. Chodzi tu oczywiście o bezpieczeństwo uczniów, ale nie brane jest pod uwagę bezpieczeństwo pożarowe.

Podobnie jak w zakładach pracy, szkoły również posiadają instrukcję bezpieczeństwa pożarowego. Uczniowie oraz kadra dydaktyczna musi zostać zapoznana z warunkami organizacji ewakuacji oraz muszą być przeprowadzane próbne ćwiczenia ewakuacyjne. Procedura ewakuacyjna w szkołach jest następująca: ogłoszenie alarmu następuję poprzez użycie dzwonka szkolnego, są to zazwyczaj 3 sygnały. Za ewakuację uczniów odpowiedzialni są nauczyciele oraz pracownicy. Wychowawca wydaje polecenia uczniom, wskazuje drogę ewakuacji i jako ostatni opuszcza salę. Nauczyciel musi zapanować nad klasą, nie może dopuścić aby wybuchła panika, ewakuacja musi przebiegać szybko i sprawnie, ale nie gwałtownie. Wszyscy podczas alarmu muszą udać się na miejsce zbiórki, jest to zazwyczaj boisko szkolne lub plac przyszkolny.

Rozpowszechnianie wśród uczniów znajomości przepisów ppoż, zasad postępowania na wypadek zagrożenia oraz umiejętności posługiwania się podręcznym sprzętem gaśniczym wpływa na bezpieczeństwo w szkole oraz poza nią.

Środki ochrony ppoż.

Środki ochrony przeciwpożarowej, sprawne, odpowiednio rozmieszczone, zapewniają ochronę i pełnią swoją funkcję. Dobór odpowiednich środków regulują przepisy.

Zabezpieczenia przeciwpożarowe możemy podzielić na:

Podstawowy sprzęt przeciwpożarowy

Urządzenia proste w użyciu, o małej masie, przeznaczone do gaszenia pożarów w pierwszej fazie ich powstania. Większość pożarów zaczyna się od małych ognisk, jeśli zostaną szybko zauważone, mogą zostać stłumione poprzez podstawowy sprzęt znajdujący się w budynku. Do urządzeń przeciwpożarowych możemy zaliczyć: gaśnice, hydranty wewnętrzne, koce gaśnicze, hydronetki. Najpopularniejsze są oczywiście gaśnice, w zależności od środka gaśniczego, wyróżniamy gaśnice proszkowe, śniegowe, płynowe i mgłowe, gaśnice z czystym środkiem gaśniczym np. do gaszenia elektroniki. Urządzenia te są zazwyczaj szczegółowo opisane, instrukcja obsługi, rodzaj materiału jaki można gasić, a to wszystko za pomocą piktogramów które są bardzo czytelne i zrozumiałe. Koc gaśniczy jako tkanina niepalna, wykonany z włókna szklanego, umożliwia odcięcie dopływu powietrza do spalanego materiału, poprzez szczelne przykrycie nim palącego się przedmiotu. W przypadku hydrantów wewnętrznych, zasada działania jest zawsze taka sama. Woda pod odpowiednim ciśnieniem pozwala na gaszenie pożaru z odpowiedniej odległości oraz przez określony czas. Wyróżniamy hydranty z wężem o średnicy, 25, 33 lub 52mm.

Zabezpieczenia ogniochronne

Bierna ochrona przeciwpożarowa to zabezpieczenia przeciwpożarowe konstrukcji stalowych i żelbetowych budynku, przepustów instalacyjnych kablowych i rurowych, zabezpieczenia dylatacji, kanałów wentylacyjnych i oddymiających, tras kablowych, impregnacja ogniochronna tkanin, drewna itd. Więcej informacji na ten temat na naszej stronie www.

System sygnalizacji pożaru

System sygnalizacji pożaru (SSP) samoczynnie wykrywa zagrożenie a następnie powiadamia nas o nim, może również zainicjować działania, które zmniejszą skutki pożaru (integracja z innymi systemami). SSP skład się z centrali, która steruje całym systemem; ręcznych ostrzegaczy pożarowych (ROP), które umożliwiają natychmiastowe wywołanie alarmu przez osobę która zauważy zagrożenie; sygnalizatorów (akustyczne, akustyczno-optyczne), sygnalizują alarm za pomocą dźwięku lub światła i dźwięku; czujek, które wykrywają zagrożenie (czujki optyczne dymu, jonizacyjne, temperatury, płomienia, liniowe, zasysające). System może być również zintegrowany z innymi instalacjami, co pozwala na ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia lub na jego ugaszenie. Centrala po odebraniu sygnału z czujek lub ROP, może uruchomić system tryskaczy lub system oddymiania.

Dzięki szybkiemu wykryciu zagrożenia przez system, możliwa jest ewakuacja i szybkie podjęcie działań ratowniczo-gaśniczych.

Dlaczego warto wiedzieć?

Pytanie bardzo proste – dla własnego bezpieczeństwa oraz dla bezpieczeństwa innych. Nic nie jest tak ważne jak poczucie bezpieczeństwa. Znając zasady ochrony ppoż. wiemy jak zachować się podczas zagrożenia, ale również wiemy jakich czynności nie wykonywać aby do zagrożenia nie doszło. Potrafimy obsługiwać podstawowy sprzęt gaśniczy np. gaśnicę. Dzięki temu już w początkowej fazie możemy ugasić pożar, co przyczynia się do minimalizacji skutków zagrożenia. Rygorystyczne przepisy ochrony przeciwpożarowej nie odnoszą się do naszych domów jednorodzinnych, jednak i tutaj może pojawić się zagrożenie. Warto się przed takimi zagrożeniami chronić, choćby poprzez zaopatrzenie się w domową gaśnicę lub zamontowanie w domu czujki dymu lub gazu.

Kontakt

Jesteśmy do twojej dyspozycji! Zadzwoń lub napisz. Chcesz przejść szkolenie przeciwpożarowe?

Sprawdź (przedpremierowo) naszą platformę do szkoleń i kursów!

Biuro

Tel. : +48 22 486 33 68
Fax. : +48 22 486 32 68
e-mail: firetech@firetech.waw.pl